|
HIRSIZLIK |
1. Hırsızlığın Tanımı
[NevevI, bu bölümün
başlığında "hırsızın elinin kesilmesi" yerine] "zina"
bölümünde yaptığı gibi "hırsızlık" başlığını koysa daha kısa ve kapsamlı
olurdu, zira bu ifade bizzat hırsızlığın hükümlerini de kapsamaktadır.
-srk- ifadesi
"serika" ve "sirika" şeklinde okunur. Bunun
"serka" ve "sirka" şeklinde okunması da caizdir.
"Serik" diye okunduğu da olur.
Bu kelime sözlükte bir
malı gizlice almak anlamına gelir.
1. Fıkıh
terminolojisinde hırsızlık; bir malı, onun benzerlerinin korunduğu yerden
gizlice ve haksız bir biçimde -birazdan gelecek şartlarla- almaktır.
2. Hırsızın elinin
kesilmesi konusunda icma bulunmaktadır. İcmadan da önce bu konuda delil şu
ayettir:
> Hırsızlık eden
erkek ve kadının, yaptıklarına karşılık bir ceza ve Allah'tan bir ibret olmak
üzere ellerini kesin. Allah izzet ve hikmet sahibidir. [Maide, 38]
Ayrıca bu konuda meşhur
haberler de bulunmaktadır.
Şair Ebu'l-Ala
el-Mearrı, şeriatta diyet ödeme ve hırsızın elinin kesilmesi konusundaki
farklılık konusunda şüphe uyandırmaya çalışan şu beyti dile getirmiştir:
Bir ele diyet olarak beş
yüz altın ödeniyor,
Ne oluyor da bu el
çeyrek dinar için kesiliyor?
Buna Malik! mezhebine
mensup Kadı Abdülvehhab şu şekilde cevap vermiştir:
Hikmetini anlasana
Mevla'nın
Canı korumak için diyet
bedeli yüksek kılındı,
Hiyanetin alçaklığı
sebebiyle hırsızlık nisabı düşük kılındı.
Bu, hem kısa hem de
olağanüstü güzel bir cevaptır. Bu şu anlama gelir: Şayet elin diyet bedeli,
elin kesilmesini gerektiren miktar kadar olsaydı, ele karşılık ödenecek bedel
çok düşük olduğundan organlara yönelik suçlar çoğalacaktı. Bu sebeple organları
saldırıdan korumak için ödencek tazminat arttırılmıştır.
İbnü'I-Cevzl'ye bu konu
sorulunca şöyle demiştir: "Kişinin eli güvenilir olduğunda değerli idi. El
ihanet edince değeri de düşmüştür."
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN